De Meent is een plek waar we op heel andere manier samenwerken en samenleven. Je gedraagt je anders in de Meent dan als je vanuit de overheid of vanuit een bedrijf zou handelen.
Gelijkwaardigheid
Of je nou veel geld of invloed hebt of niet, iedereen is gelijkwaardig en iedereen mag meedoen. Iedereen heeft evenveel stemrecht en als je minder kan krijg je meer steun. Het gaat niet om een juridische gelijkwaardigheid (iedereen is gelijk voor de wet), maar om een gelijkwaardigheid in de praktijk. Als je niet kan lezen helpen we je met lezen. Heb je minder inkomen dan kan je toch meedoen.
Wederkerigheid
Als je als inwoners met elkaar aan het bouwen bent, dan heb je elkaar nodig. De een weet alles van geld, de ander alles van de zorgen van mensen. Weer iemand anders kan iets goed praktisch regelen en weer een ander is handig met computers. Als je samenwerkt aan Zorg in de Meent dat krijgt dat wat mensen kunnen bijdragen nog meer betekenis. En iedereen wil ook graag iets bijdragen. Iets geven is heel zingevend. In de gemeenschap ben je iemand omdat je kan bijdragen. Dus waarderen we ook iedereen. Ook als je alleen maar koekjes kan bakken of een liedje kan zingen. Je bent hier om bij te dragen. En dan verschijnt het wonder van de samenleving, doordat iedereen dat doet is er wederkerigheid. Je mag erop vertrouwen dat wat jij geeft op en of andere manier ook jou toevalt. En ja als er iemand is die alleen maar ‘lurkt’, wat overigens bijna nooit gebeurt, dan spreek je die aan en zoek je naar ingangen om die persoon aan te halen. Lukt dat echt niet, dan zet je die desnoods uit de groep.1
Insluiten en selectief durven zijn
In de gemeenschap doet iedereen er toe, en tegelijkertijd spreken we niet allemaal dezelfde taal, letterlijk maar ook figuurlijk. Want welke taal spreek je als je schulden hebt? Of hoe zie je de wereld vanuit een andere niet-westerse cultuur. De keuzes die iedereen maakt, sluiten (onbewust) anderen uit. Dus vraagt het van iedereen in de Meent steeds na te gaan, hebben we wel voldoende spreiding, van cultuur, van inkomen, van kleur, van gender, etc.2
Op een andere manier selecteren
En tegelijkertijd mag je ook op een andere manier selecteren. Je gaat geen kersen eten met kwade honden. Je zoekt mensen die willen. Je start de beweging door te focussen op de coalitie van de willenden. En die groep is vaak veel groter dan denkt, ook buiten de gebaande paden van de mensen waar je in eerste instantie aan denkt.
Innovatie vraagt ruimte
Wij mensen zijn gewoontedieren. Als we iets nieuws doen dan zijn we onwennig. We willen dan al snel zorgen dat het een nieuwe routine wordt. We doen immers liever alles in ons slimme onbewuste. Maar als je werkt aan een grote droom, als Zorg in de Meent, dan zul je vaker moeten innoveren. Het vraagt dat je een tijdje buiten de routine blijft. Dat er een eigen plek is waar je kan vernieuwen. Waar vernieuwen de norm is en routine de uitzondering. Dan kan het werken dat je letterlijk een plek inricht, een broedkamer waar ‘vernieuwing’ de dagelijkse activiteit is.
Dat wil niet zeggen dat je op termijn de vernieuwing juist weer wilt laten landen in routine. In vertrouwde manieren van werken die minder inspanning vergen en je bij wijze van spreken met je pink kan sturen. Wees je bewust van de kracht van routine en creëer in ieder geval een duidelijke en inspirerende plek voor de vernieuwing.
Fouten maken moet
In de Meent is er geen wetenschappelijke benadering. In de Meent mag je leren. In de Meent wordt je uitgenodigd deel te nemen zonder voorwaarden. In de meent maak je dus fouten. En dus ben je aan het leren. No pain no gain. Dat betekent dat we fouten maken omarmen. Sterker nog als er een tijdje geen fouten worden gemaakt is het de vraag of je wel iets teweeg brengt. Hoe kan je de droom realiseren zonder fouten te maken?
Velen van ons zijn opgevoed met het idee dat fouten maken niet mag. Doe maar een knoop in je zakdoek, want als je werkt aan de grote droom, dan zul je fouten maken en zul je gaan leren. Dat is de nieuwe graadmeter van succes: dat je fouten maakt!
Openheid voor iedereen
Om de verhoudingen in de gemeenschap goed te houden is openheid een cruciale succesfactor. Openheid over wie welke taken heeft. Openheid over wie er een vergoeding krijgt voor bepaalde werkzaamheden. Openheid over de tarieven.
Tarief
Het kan voorkomen dat je je genoodzaakt voelt om een consultant in te huren. Als (achteraf) blijkt dat er iemand in de gemeenschap was die deze taak even goed had kunnen uitvoeren, dan krijg je scheve ogen. Openheid raakt dus ook dat je open bent over het werk dat gebeuren moet, de kwaliteit en ervaring die daarvoor nodig zijn en de mogelijkheid dat mensen hier op kunnen reageren. Een manier om hier mee om te gaan is het principe dat je niet meer betaalt dan het ‘commonstarief’ van 60 euro per uur. Als je dat vooraf helder communiceert, kan de consultant beslissen of die voor dit lagere tarief wil werken.
Dat lagere tarief kan weer verdedigen door te zeggen dat alle activiteiten van de samenwerkingsverband die je gaat oprichten (een coöperatie?) altijd voor kostendekkend tarief worden aangeboden en dat er dus geen winstoogmerk is.3
Vrijwillige inzet
In het verlengde van openheid en de mogelijke effecten als je mensen inhuurt is er nog een waarde die hier meetelt: Vrijwillige inzet gaat altijd voor als de kwaliteit hetzelfde is. En ja, dat vergt dan ook het vermogen om open te zijn over iemands kwaliteiten. Een gevoelige zaak, en daarom wordt het werken in de gemeenschap ervaren een balanceren op een koord.
1 Lees hier meer over het fenomeen van wederkerigheid in de groep.
2 Doe de test bij MIT over impliciete uitsluiting en je weet of jij ook (onbewust) uitsluit.
3 Mondragon in Noord Spanje is een dorp waar alle publieke functies in handen zijn van de inwoners. Die voor elke functie (zwembad, bibliotheek, huizen, etc.) een aparte coöperatie oprichten. Nergens wordt winst gemaakt, alle diensten zijn voor kostprijs. De huur van woningen is extreem laag, de prijzen van het zwembad, de bibliotheek, etc. zijn dat ook.