Heb jij de droom al van iets dat op Zorg in de Meent lijkt, en wil je meer zeggenschap over de zorg in jouw wijk of dorp? Hoe kan die droom dan starten, hoe kan je meer “gelovigen” vinden en samen op weg gaan? Hiervoor maakten we een lijstje met een aantal concrete stappen om met elkaar aan de slag te gaan.
Je kan deze stappen in een weekend zetten of in een paar opeenvolgende bijeenkomsten. Het kost je zeker wel tijd maar als je eenmaal een groep hebt gevormd heb je er nog lang plezier van, samen kom je verder!
- Neem de tijd om een groepje mensen te kiezen met wie je het wil doen. Hebben ze er zin in? Zijn ze kritisch en optimistisch? Is er een mix van praktische doeners en abstracte denkers, is het inclusief? Kennen ze de wijk? Hebben ze een goed netwerk met verschillende groepen belanghebbenden, bepaalde inwoners-groepen, instellingen etc.
- Het lijkt zinvol om hier een begeleider bij te vragen die ervaren is in verandertrajecten.
- Bereid met hen een tweedaagse bijeenkomst voor waarin je het vraagstuk omtrent zorg en gezondheid in jouw wijk of dorp onderzoeken gaat. In zo’n tweedaagse ga je met elkaar werken aan een gedeelde visie, en gevoelde verbinding met het complexe vraagstuk van de zorg.1
Een korte beschrijving van een tweedaagse:
In het eerste deel ga je jouw opvattingen onderzoeken door in gesprek met inwoners en zorgverleners te gaan. Je kan een centrale vraag stellen. Bijvoorbeeld: hoe zou het zijn als wij als inwoners de zorg bepalen. De groep krijgt meer openheid, mentaal en op gevoelsniveau. Dit beslaat een dagdeel.
Daardoor kan de groep in het volgende onderdeel in gezamenlijkheid de dromen delen en er samen een gedeelde droom van maken. Dit vraagt ook een dagdeel en is heel geschikt voor bij het kampvuur.
Tot slot volgt het derde deel waar de groep de gedeelde droom gaat vertalen naar concrete acties. De groep gaat iets uitproberen en testen, en langzamer hand een pad schetsen waarin concrete acties uitgevoerd gaan worden. Het kan heel nuttig zijn dat de groep samen ijkpunten formuleert voor de stappen die je wilt halen. Daar hoort ook bij wie in het vervolg de lead neemt en hoe welke mensen en organisaties betrokken blijven of nog gaan worden (heel geschikt om dit in de ochtend te doen).
- Het groepje dat de lead draagt na de tweedaagse zorgt voor een proces waarin de betrokkenen steeds geactiveerd worden en hun betrokkenheid bij het traject concreet kunnen maken.
Denk aan het organiseren van regelmatige projectdagen waar alle mensen co-werken aan het project of taak die betrekking heeft op en dan toegespitst op het onderwerp.
- Zorgdragen voor inclusie
Het kan erin sluipen dat na verloop van tijd het groepje uitdunt en vaak een selectie van de wijk zich wel en een ander deel zich minder vertegenwoordigd voelt. Dus is het raadzaam steeds te blijven sturen op inclusie. Door steeds weer nieuw groepen uit te nodigen of de werkplek naar andere plekken in de buurt of dorp te verplaatsen en zo nabij te kunnen zijn.
- Integraal is fataal, begin gewoon
Een ander bekende valkuil is dat we alles integraal willen doen. Dat lukt vaak niet, althans niet voor alles wat je wilt aanpakken. Dan wordt integraal het beste de vijand van het betere. Door gewoon te beginnen kan je stap voor stap werken aan integraal.
Met integraal bedoelen we dat dat we breder kijken naar zorg en gezondheid. Als mensen schulden hebben, hebben ze stress. Stress veroorzaakt allerlei schade, sociaal, psychisch en lichamelijk. Dan is het helpen met schulden handig. Of de kinderen een sportabonnement aanbieden of andere maatregelen die het gezin heen te ontstressen. Ons idee is dat integraal kijken helpt om praktische directere oplossingen te vinden die duurzamer resultaat leveren.
Dat is ook de aanname van Positieve gezondheid, het is de aanname van veel andere partijen. Maar tegelijk is de bureaucratie daar niet toe instaat die integrale maatregelen te treffen. Gelukkig kunnen zij dat als commons wel!
Als je op deze manier integraal werkt, dan verbind je het initiatief ook aan andere domeinen, zoals sociale zekerheid en schuldhulpverlening. Daarmee krijgt jouw initiatief ook waardering en steun uit die hoek.
1 Zie hier een beschrijving van de werkwijze van Theorie U.